1 Wil-niks-woningen willen toch iets 25-11-2013 Het knusse restaurant aan de Marathonbuurt in Amsterdam-Zuid barst op 21 november bijna uit zijn voegen met belangstellenden voor de tweede editie van renda on tour. Aan de hand van de thema's samenwerking, bewoners en vakmanschap worden de ongeveer 40 bezoekers getrakteerd op een doorkijkje in het renovatieproject van meer dan 500 woningen. Deze bevinden zich in het Olympia-complex in de Marathonbuurt, een gemeentelijk monument in de Amsterdamse School-stijl uit de jaren twintig. Tekst Joop van Vlerken, fotos S&R Sanders & Rozemeijer Belangrijkste aspect van de renovatie van het Olympia-complex, is dat de bewoners vrije keuze hadden en dus zelf mochten bepalen of ze mee wilden doen aan de renovatie. Jos 2 Beentjes, vastgoedmanager bij Ymere en projectleider van dit project, vertelt tijdens de opening van renda on tour dat er natuurlijk altijd mensen zijn die niet mee willen doen. "Wij spreken dan gekscherend over wil-niks-woningen, een term die inmiddels helemaal als serieuze benaming is opgenomen in ons jargon. De mensen zijn soms erg argwanend tegenover de woningcorporatie. Maar uiteindelijk hebben toch veel mensen meegedaan: meer dan 90 procent van de woningen wordt gerenoveerd", zegt hij. Bij dit project lag voor de corporatie de prioriteit bij de behoefte van de bewoners. "Die is betrekkelijk eenvoudig. De bewoner willen lekker wonen in een fijne buurt", vertelt Yuri Pelser, energie- en installatie-adviseur bij Ymere. Om te kunnen voorzien in die behoefte was een grondige renovatie van de kleine woningen hard nodig. "De laatste keer dat er iets aan de woningen gebeurde was in de jaren tachtig. Veel van de aanpassingen van toen hebben we nu weer weggehaald, omdat we ze niet meer acceptabel vonden", aldus Pelser. Vraaggestuurde installaties De woningen tussen de Turnerstraat, Olympiaweg, Speerstraat en Olympiakade ondergaan tot eind 2013 een flinke moderniseringsslag. Ze worden onder meer uitgerust met een nieuwe cv-installatie en voorzien van suskasten die de geluidsoverlast moeten beperken. Bovendien bleken de bestaande ventilatieoplossingen niet toereikend. Elke gerenoveerde woning is daarom uitgerust met mechanische ventilatie van Itho Daalderop. Jan Rijnbeek, manager renovatieprojecten bij deze ontwikkelaar en leverancier van dergelijke installaties, vertelt dat het bedrijf veel geleerd heeft van de renovatie in Amsterdam. "Het ging in dit project om tevreden bewoners. Dat betekent dat je samen met de partners in de bouwketen iets maakt en ervoor zorgt dat het werkt", legt hij uit tijdens het openingswoord. "We houden de geplaatste installaties nog steeds in de gaten en helpen bewoners ook na de oplevering met vragen. Om het de bewoners zo makkelijk mogelijk te maken, zijn vraaggestuurde installaties geplaatst zodat ze er geen omkijken naar hebben." Aan de hand van de themas samenwerking, bewoners en vakmanschap worden bezoekers getrakteerd op een doorkijkje in het renovatieproject. 3 Geluidsprobleem Na de vertoning van drie de impressiefilms over het renovatieproject aan de hand van de drie themas, is het tijd om de wijk in te gaan. De renda on tour- bezoekers kunnen zelf kiezen voor welk thema zij een rondleiding willen door de wijk. De deelnemers die kiezen voor het thema bewoners, worden door Beentjes rondgeleid. Hij vertelt dat het plan om te renoveren is voortgekomen uit het idee om de woningen te verkopen. "Om dat mogelijk te maken, zouden de woningen aan minimumeisen moeten voldoen. Na onderzoek bleek dat er wel wat meer aan de woningen moest gebeuren dan alleen het vervangen van de installaties", luidt de uitleg van de vastgoedmanager voorafgaand aan het bezoek van de woningen. "Veel bewoners hadden bijvoorbeeld last van geluidsoverlast en om die te beperken, moest er een suskast worden geplaatst. Maar vanwege de monumentale status mochten er geen roosters komen in de kozijnen of de raampartijen. Uiteindelijk hebben de ketenpartners in dit project een speciale suskast ontwikkeld, die het geluidsprobleem voor de bewoners grotendeels heeft opgelost." Vrije keuze Om het renovatieproject te kunnen bekostigen, was het volgens Beentjes hard nodig om veel woningen van de hand te doen. "Je moet bijna twee woningen verkopen om er ??n te kunnen renoveren", zegt hij. Daarom heeft Ymere gekozen voor de optie ,,vrije keuze voor de huurders. De corporatie wilde de renovatie namelijk doorzetten, ook al zou niet 70 procent van de bewoners meedoen. "We hebben de bewoners een aantal keuzes voorgelegd en dit heeft ertoe geleid dat 53 procent van hen vertrokken is. Die woningen hebben we verkocht. Na renovatie is nog maar 47 procent van de woningen sociale huur", weet Beentjes. Door het kleine oppervlak van de woningen van minder dan 50 m2 , moesten soms gewaagde keuzes worden gemaakt. Rijnbeek van Itho Daalderop laat in de modelwoning zien dat de mv-installatie in een kast in de slaapkamer is gemonteerd. "Er was nergens in de woning ruimte voor de installatie; ook in de trappenhuizen was te weinig ruimte", legt hij uit. "Dus hebben we ervoor gekozen om de installatie in een goed ge?soleerde kast in de slaapkamer te hangen. E?n nogal geluidsgevoelige bewoonster heeft de installatie in de proefwoning getest en was tevreden." Bezoekers gaan de wijk in met een van de drie rondleiders Een van de woningen na renovatie 4 Hoog percentage renovaties Na afloop van de rondleiding door de buurt verzamelen de drie groepen bezoekers zich weer in het restaurant Marathonweg in de wijk. Eenmaal binnen wordt hen gevraagd om positieve en negatieve punten van het project op te schrijven. E?n van de deelnemers merkt op dat het metselwerk van de gevels niet gerenoveerd is. Beentjes antwoordt daarop: "Ik had het in eerste instantie wel willen doen, maar Bureau Monumenten & Archeologie heeft ons tegengehouden. Door zand- of grindstralen ontstaan vaak problemen en worden de stenen vochtdoorlatend. Daarom is alleen gereinigd met stoom, om de patijnlaag van de steen niet te beschadigen." Het merendeel van de bezoekers is erg positief over het project. Zo vinden zij het opvallend dat voor een project waarin de keuze voor de renovatie vrij was, er toch een hoog percentage renovaties is uitgevoerd. Het aantal ,,wil-niks- woningen is daardoor toch beperkt gebleven. Deelnemers wordt gevraagd om positieve en negatieve punten van het project op te schrijven