23 c Column
Een ingestorte trap in Utrecht: tien zwaargewonden, commotie alom en
een loco-burgemeester die zeer moedig de verantwoording neemt. En wat
lezen we in de kranten: "van wie is die trap?", "de eigenaar zal wel nooit
gevonden worden" en "de loco-burgemeester heeft een smet op haar bla-
zoen". Ontruiming Bos en Lommerplein. Paniek. Fouten in de constructie.
Wie o wie is hier de schuldige? Vier jaar geleden:
vier balkons neergestort in Maastricht. Twee doden!
De verantwoordelijke is ondanks vele onderzoeken
nog steeds niet gevonden. De aannemer die direct
erkende dat er fouten waren gemaakt is afgebrand.
Het is heel triest allemaal!
Steeds wordt er geroepen om meer en strengere regelgeving en staan de
kranten vol met gemeenten die het toezicht op de bouw willen gaan ver-
scherpen. Mijns inziens onzin; bezint eer ge begint.
Wat is er dan wel de hand? Waarom is steeds onduidelijk wie de verant-
woordelijkheid draagt? In ons systeem van vergunningverlening is, zeker
waar het de bouwvergunning betreft, sprake van een tweedeling. De theo-
rie van de bouwvergunning en de praktijk van de uitvoering zijn twee ver-
schillende werelden waartussen het gapende gat almaar groeit.
De bouwvergunning wordt op basis van tekeningen en berekeningen ver-
leend. De opdrachtgever denkt dat alles `goed' is want hij heeft immers
een bouwvergunning terwijl de gemeente eigenlijk alleen maar heeft ge-
constateerd dat er geen tegenstrijdigheden met de regelgeving zijn, voor
zover zij dat al hebben kunnen beoordelen.
Daarna wordt op basis van tekeningen, berekeningen en bestek in de aan-
bestedingsfase een aannemingsovereenkomst gesloten om het werk uit te
voeren. In de uitvoering wordt vervolgens het begrip `gelijkwaardig' ruim
opgevat en worden te pas en te onpas alternatieven voorgesteld en uitge-
voerd. Ik durf te beweren dat nog niet eens ??n procent, ja u leest het
goed: ??n procent, van de gerealiseerde bouwwerken in ons land 100
procent overeenkomt met de stukken waarvoor de bouwvergunning is ver-
leend.
En hier zit `m nou juist de crux. We hebben in Nederland regels te over,
zelfs zoveel dat er her en der tegenstrijdigheden in zitten. Maar wat te wen-
sen overlaat is de helderheid in de privaatrechtelijke-
en publiekrechtelijke verantwoordelijkheid. Ook het
bouwbesluit is daar niet helder over. Niemand durft
de verantwoording te nemen, als dat ?berhaupt al
mogelijk is!
Als de verantwoordelijkheid zowel tijdens de uitvoe-
ring als tijdens het gebruik duidelijk wordt gedefinieerd kun je de regelge-
ving terugschroeven. Regelgeving leidt tot nivellering en niet tot kwa-
liteitsverbetering.
Momenteel wordt bij VROM onderzocht of certificering op het gebied van
bouwregelgeving soulaas kan bieden. Als gecertificeerde bedrijven het pri-
vaatrechtelijke deel van de bouwvergunning gaan verlenen, en dus ook de
verantwoordelijkheid daarvoor moeten nemen, zou dat leiden tot integrale
kwaliteitsverbetering, zo is het idee. Ik onderschrijf deze gedachte. De the-
orie en de praktijk worden hiermee dichter bij elkaar gebracht. De verant-
woordelijkheid, die komt bij ??n partij te liggen. Uiteraard hoort hier gecer-
tificeerd toezicht bij. In diverse landen in Europa wordt al op een vergelijk-
bare manier gewerkt en de resultaten zijn positief. b
"Niemand durft de
verantwoording te nemen"
cColumn
Wie is verantwoordelijk?
cIr. Joop Petit
Joop Petit is architect en directielid van
Satijnplus Architecten.
Voor meer informatie verwijs ik u naar de publicatie `Visscher H.J. Meijer F., e.a.,
2003 Certificering op het gebied van bouwregelgeving, ISBN 90-407-2401-6.'
Wie is verantwoordelijk?
Reacties