29 ColumnVoordat het te laat is FotoSamRentmeeSteR Andy van den Dobbelsteen Hoogleraar Climate Design & Sustainability TU Delft Column Voordat het te laat is Het huidige politieke bestel lijkt nederland in een hachelijke situatie te ma- noeuvreren wat betreft de toekomstige energievoorziening. De doelstelling voor het aandeel duurzame energie in 2020 is naar beneden bijgesteld (van 20 naar 14 procent) en nucleaire energie wordt leidend om minder ambitieuze Co2-doelstellingen (20 procent reductie in plaats van 30 pro- cent) te bereiken. even de feiten: in 2009 was het aandeel duurzame ener- gie slechts 4 procent en hadden we 7 procent Co2 bespaard sinds het referentiejaar 1990. De bijstellingen zijn wellicht geboren uit realiteitszin, maar ik vermoed ook andere ambities. allereerst wil ik u op scherp zetten, want ik maak dagelijks mee dat het energieprobleem wordt gebagatelliseerd. als u zoekt naar de resterende reserves van onze meest gebruikte energiebronnen, vindt u voor aardolie, aardgas, steenkool en uranium termijnen van ongeveer 40, 60, 200, res- pectievelijk 80 jaar. Slaap zacht, denkt u dan. om u wakker te schudden is een rekensom voldoende. als de ene bron opraakt, moet de andere de vraag overnemen, zodat die sneller opraakt en de derde het moet oplossen, bij een veel grotere vraag dan waar de reserves op zijn uitgerekend. met de huidige bewezen en economisch win- bare reserves kunnen we daarom volgens Kema op aarde ongeveer 55 jaar vooruit met fossiele en nucleaire energie. onder het meest gunstige voorraadscenario (inclusief exploitatie van economisch iets minder gun- stige bronnen) kan de wereld nog 75 jaar vooruit, stelt het gerenommeerde bureau. 75 jaar is een mensenleven, en dat lijkt lang, maar deze periode zal niet zonder horten en stoten voorbij gaan ? technisch, economisch, en niet in de laatste plaats politiek. Fossiele energie is een fantastische vorm van energie, want ze heeft een enorm hoge verbrandingswaarde, kan voor van alles worden gebruikt en kan overal mee naartoe worden genomen. Is het op, dan is het op; tenmin- ste, op de tijdsschaal van vier miljoen mensenlevens. We hebben fossiele energie hard nodig om duurzame energietechnologie te kunnen bouwen, want dat vergt een hoge energie-investering voordat het wat oplevert. om de energievraag in de wereld duurzaam te kunnen oplossen, is een snelle transitie nodig. elk project dat draait op ouderwet- se, weliswaar verbeterde, fossiele technologie, betekent een kleinere be- schikbaarheid van die energie voor een werkelijk duurzaam systeem. als we daar te lang mee doorgaan, zullen we niet genoeg fossiele bronnen meer hebben om op tijd een duurzaam systeem te ontwikkelen voor de wereld. ondertussen is het van groot belang dat wij in nederland onze lokaal be- schikbare energie optimaal benutten. na een efficiencyslag in de gebouw- de omgeving hebben we aan zon, wind, water, biomassa, geothermie en reststromen voldoende om onszelf energetisch te voorzien. maar dat vergt wel een omslag in denken en het vergt een economische impuls. elke innovatie vraagt om een investering die zelden rendabel is, maar die je doet omdat je niet anders kan, omdat het moet. De overheid hoeft zich niet te houden aan de markt, want de overheid hoort zorg te dragen voor de maatschappij, voor nu maar meer nog voor generaties na nu. en dus hoort de overheid ontwikkelingen in te zetten die niet vanzelf door de markt worden ge?nitieerd, maar die voor het land op langere termijn van essenti- eel belang zijn. Ik trek geen conclusie. Dat kunt u ook. `Ik maak dagelijks mee dat het energie- probleem wordt geba- gatelliseerd.'