nr 3 2013 opinie26 opinie potentie voor trots, leven en thuisgevoel Gageldonk-West is de eerste naoorlogse uitbreidingswijk van Bergen op Zoom; een ruim opgezette wijk met een stedelijk karakter. De woningen zijn vanaf 1954 gebouwd. Door gewijzigde maatschappelijke opvattingen, een toenemend welvaartsniveau en een maatschappij die meer individualistisch wordt, voldoet de structuur van de wijk inmiddels niet meer. Er heeft een verschuiving plaatsgevonden van een eens veel- zijdige woonbuurt met een grote sociale cohesie, naar een vrij eenzij- dige woonbuurt. Wooncarri?re is door de eenzijdige samenstelling van de woningvoorraad niet mogelijk. Het gemiddelde inkomen ligt lager dan dat van de hele gemeente, met als gevolg dat veel bewoners moeten rondkomen van een laag inkomen of een uitkering. Het gebied kent relatief veel huurwoningen die aan renovatie toe zijn en zonder maatre- gelen is de kans groot dat de wijk niet uit de neerwaartse spiraal komt. Gageldonk-West heeft echter nog steeds veel potentie tot verbetering. Die potentie zit vooral in de heldere opzet van de wijk, de zwakkere maar nog steeds aanwezige sociale cohesie, en de (voornamelijk soci- aalmaatschappelijke) initiatieven en ontwikkelingen in de wijk. Ook de centrale ligging van Gageldonk-West biedt kansen voor vernieuwing. bergen op zoom wil een mooie, leefbare stad zijn en blijven. in de ontwikkelings- plannen voor de gemeente is daarom revitalisering van bestaand stedelijk gebied een belangrijk onderdeel. het woon- en leefmilieu en de sociaalmaatschappelijke omstandigheden vragen in de oudere wijken om bijzondere aandacht. Gageldonk-west is ??n van de wijken waar een integraal plan ligt en waar de sociaalmaatschappelijke aanpak onlosmakelijk verbon- den is met de fysieke aanpak van de wijk. tekst ad van der wegen (pvda), wethouder volkshuisvesting, ruimtelijke ordening, openbare ruimte, investerings- budget stedelijke vernieuwing gageldonk- west, gemeente bergen op zoom GezAMenlijke AAnPAk Het is de ambitie van de gemeente en verschillende partijen in de stad, om de wijk te ontwikkelen tot een levendig, kleurrijk en aantrekkelijk stadsdeel dat klaar is voor de toekomst. Een gebied waar veel culturele activiteiten worden georganiseerd, bewoners de kans krijgen om zich te ontplooien en ondernemerschap floreert. Kortom, als een wijk waar bewoners zich thuis voelen en waar zowel de wijkbewoners als de overige inwoners van Bergen op Zoom trots op kunnen zijn. Om de wijkaanpak tot een succes te maken, is een gezamenlijke aanpak van groot belang. Gelukkig zijn gemeente, woningcorporatie, inwoners en betrokken instanties in de wijk bereid tot deze gezamen- lijke inspanning. Bergen op Zoom en corporatie Stadlander werken al geruime tijd samen om van Gageldonk-West een stadsdeel te maken dat voldoet aan de eisen van deze tijd. Daartoe lopen er inmiddels diverse projecten op sociaalmaatschappelijk en economisch gebied. Nu tussen de woningcorporatie en gemeente de samenwerkingovereen- komst voor de wijk getekend is, starten op korte termijn ook de werk- zaamheden voor fysieke aanpak van het gebied. In de loop van 2014 zullen de eerste veranderingen zichtbaar zijn. nr 3 2013opinie 27 GoeDe eleMenten behouDen Het masterplan vormt de basis voor het nieuwe bestemmingsplan voor Gageldonk-West en geeft richting aan de ruimtelijke vernieuwing van het stadsdeel. Het is een stedenbouwkundig plan op hoofdlijnen en omvat dan ook geen concreet uitgewerkte bouwprojecten. Belangrijke uitgangspunten zijn dat de goede elementen in het gebied worden behouden en dat de wijk de concurrentie met andere en nieuwere wijken straks weer prima aankan. Stadlander heeft in meerdere straten al grootschalige renovatiewerkzaamheden uitgevoerd; in een groot aantal woningen zijn energiebesparende maatregelen getroffen om het wooncomfort te verhogen en de woonlasten te beperken. Maar de ambities gaan verder dan alleen het vernieuwen van de woningvoor- raad. Zowel gemeente als corporatie wil tevens de kansen op sociaal- maatschappelijk, cultureel, economisch, ecologisch en ruimtelijk terrein benutten om van Gageldonk-West weer een sociaal evenwichtige, gem?leerde woonwijk te maken met een vitale een duurzame wijkeco- nomie. teruGPloeGreGelinG Binnen het stadsdeel staan bijna 600 huurwoningen die niet meer aan de eisen van de toekomst voldoen. Deze worden gesloopt en zullen worden vervangen door nieuwbouwwoningen. Hierdoor ontstaat er gelijktijdig een grotere verscheidenheid in het woningaanbod en in de mogelijkheden om een woning naar wens te vinden in Gageldonk-West. Omdat we als gemeente terughoudend zijn met het toevoegen van nieuwe woningen, is met de corporatie afgesproken dat zij maximaal mag terugbouwen wat zij sloop. Omdat de nieuwbouwwoningen ruimer zullen zijn dan de gesloopte woningen en niet allemaal op hetzelfde perceel teruggebouwd kunnen worden, koopt Stadlander extra grond van de gemeente. Een substantieel deel van deze grondopbrengst investeren we weer terug in de wijk, in brede maatschappelijke voorzie- ningen in het centrumgebied. We noemen dit ook wel de terugploegre- geling. Tegelijkertijd wordt de woonomgeving aangepakt en worden in het betrokken gebied de straten opnieuw ingericht. Om de veiligheid en de gezondheid van de wijkbewoners te verbeteren, neemt de gemeente maatregelen om het autogebruik te beperken. Ook worden er nieuwe fietspaden aangelegd en worden pleinen en speelplaatsen opnieuw ingericht. AAnsluiten oP behoeften Het gemeentebestuur en Stadlander vinden dat de plannen waar moge- lijk moeten aansluiten op de behoeften van de wijkbewoners. Mede op basis van gesprekken met bewoners is een wijkontwikkelingsplan opge- steld. Speerpunten in dit plan zijn een veilig gevoel voor de bewoners, kansen voor de jeugd, en een gezond leven. Er zijn verschillende activi- teiten opgestart om de leefbaarheid van het stadsdeel te vergroten, zoals schoonmaakacties in de buurt samen met bewoners, de inrichting van een wijkinformatiepunt, en de start van een (buurt)website zodat inwoners op de hoogte blijven en betrokken worden bij de voortgang van de projecten in Gageldonk-West. Daarnaast is door het Rijk 100.000 euro uitgetrokken voor goede idee?n van bewoners, die de leefbaarheid in de wijk verbeteren. Zo heeft er een wijkfestival plaatsge- vonden en is er onlangs een hardlooppad met fitness- en speeltoestel- len gerealiseerd in het groene park aan de rand van het gebied. toekoMstbestenDiG wonen Naast de huurwoningen staan er in Gageldonk-West ook zo'n 1000 koopwoningen. De particuliere eigenaren van deze huizen ontkomen er niet aan ook na te denken op welke manier zij hun woning voor henzelf en voor de woningmarkt toekomstbestendig kunnen maken. Denk hier- bij aan woningverbeteringen op het gebied van energiebesparende maatregelen en het levensloopbestendig maken ervan, met het oog op de vergrijzing in de wijk. Gemeente en Stadlander stimuleren de huisei- genaren om hun woning toekomstbestendig te maken en willen graag bijdragen aan oplossingen. Concreet zijn hier nog geen plannen voor uitgewerkt, maar vanuit beide partijen komt een bedrag beschikbaar voor onderzoek en uitvoering. enorMe klus De daadwerkelijke uitvoering van de plannen voor de wijk gaan dit jaar beginnen. De vernieuwing in de wijk wordt een enorme klus. De gemeente steekt er 25 ? 30 miljoen euro in, de corporatie een kleine 150 miljoen euro. Alles wordt aangepakt: sloop en nieuwbouw, groen- voorziening, speelplaatsen, de totale omgeving. Als wethouder vind ik het zeer bijzonder dat dergelijke bedragen in deze tijd in stedelijke vernieuwing worden gestoken. Bergen op Zoom en Stadlander delen een visie voor de ontwikkeling van Gageldonk-West en zijn bereid samen te investeren om het stadsdeel op een goede manier te ontwik- kelen.