Nog haken en ogen aan energielabel 24 Artikel Eigenlijk is het label niet meer dan een kartonnen kaartje met kleurtjes en letters. Elke kleur heeft een letter (A t/m G) die de energiezuinigheid van het object aangeeft. Wordt een woning of gebouw in klasse A geschaald, dan staat dat voor zuinig. Klasse G daarentegen, staat voor onzuinig. De letters B t/m F zweven daar ergens tussenin. Op de achterzijde ten slotte, komen energiebesparende tips. Alleen gecertificeerde bedrijven mogen de labels uitgeven. Dat de overheid, in navolging van auto- en witgoedbranche, heeft besloten het label nu ook op huizen en andere gebouwen te plakken, wekt geen verbazing. Want door de energiezuinigheid van gebouwen formeel vast te stellen, wordt de verkoper (en verhuurder) wel gedwongen te kijken naar het energieverbruik van zijn eigendom. Anders kan hij of zij zichzelf uit de markt prijzen. Het energielabel als extra koopargument. Riskant Het energielabel lijkt dus een goede zaak, maar onder betrokkenen leidt het kleurenkaartje niet alleen maar tot juichende geluiden. Althans, niet zo- als het nu is geregeld. Een van de grootste criticasters is de Vereniging Eigen Huis, de vereniging van huiseigenaren. Zij is van mening dat er aan het label nog veel haken en ogen zitten. Met als gevolg dat zij rond half december vorig jaar haar leden opriep, het label vooral niet aan te vragen. Een van hun bezwaren is het ontbreken van een ??nduidig, landelijk exa- men. De drie door het ministerie van VROM aangewezen opleidingsinstitu- ten, hanteren elk hun eigen manier van examineren. Eigen Huis vindt dit onwenselijk. Verder heeft de huiseigenarenclub er problemen mee dat er bij een gecertificeerd bedrijf slechts ??n gediplomeerde werknemer op de loonlijst hoeft te staan. Woordvoerder Hans Andr? de la Porte licht zijn bezwaren toe. "Laat ik voorop stellen dat Eigen Huis niets heeft tegen een energielabel. Ook wij dragen het milieu een warm hart toe, maar zoals de zaken nu geregeld zijn, kan dat leiden tot incompetente keuringen en foutieve labels. En uiteindelijk zijn het onze leden, die daar de dupe van worden." Ook vindt hij het `riskant' dat keuringen worden overgelaten aan de markt. Andr? de la Porte zegt te vrezen voor belangenverstrengeling. "Neem in- stallatiebedrijven die mogen keuren en dus labels uitgeven. Het kan gebeu- ren dat de installateur op het label als `deskundig' advies vermeldt dat de CV ketel hoognodig moet worden vervangen, terwijl over het aanbrengen van dakisolatie met geen woord wordt gerept." Eindtoets Vanwege die bezwaren besloot Eigen Huis onlangs tot het sturen van een brandbrief aan het ministerie van VROM. Het ministerie bleek niet doof voor de kritiek. Minister Vogelaar ging in gesprek en beloofde aanvullende maatregelen. Na aanleiding daarvan meende de minister dat `het verant- woord is om door te gaan met het energielabel', zo meldde zij in een pers- bericht. De ingangsdatum van 1 januari 2008 bleef zodoende ongewij- zigd. Een van haar beloftes is om per 1 april 2008 te starten met een centrale eindtoets. Dit om te komen tot meer eenduidigheid, omdat dan elke label- deskundige dezelfde toets moet afleggen. Deze eindtoets zal gelden voor zowel nieuwkomers, als voor labelkeurders en bedrijven die de papieren reeds in hun bezit hebben en dus al keuringen uitvoeren. Een andere tegemoetkoming vormt uitbreiding van het aantal steekproe- ven. Ook worden ze vervroegd ingesteld. Deze steekproeven zijn bedoeld als instrument, om keurende bedrijven te controleren op de juistheid van afgegeven labels. Daarnaast gaat de overheid meer aandacht besteden aan informatievoor- ziening voor op het label. Volgens Eigen Huis schortte het daar nogal aan. Niet goed duidelijk is nu waarom een huis een goed- of slecht label krijgt, op welke punten wel- of niet goed scoort en hoe deze punten al dan niet Nog haken en ogen aan energielabel Sjoerd Meuleman Na auto's, koelkasten en wasmachines zijn nu ook gebouwen aan de beurt. Vanaf begin dit jaar is het verplicht om bij transacties van woningen en kantoren een energielabel te overhandigen. Zo kunnen kopers of huurders in ??n oogopslag vaststellen, hoe het met de zuinigheid is gesteld. De maatregel vormt een nieuwe stap in de strijd tegen de verandering van het klimaat. Wat vinden betrokken partijen ervan? Ofschoon het label is bedoeld om te komen tot energiebesparing, en dus logischerwijs zou kunnen leiden tot omzetverlies, ziet NUON dat anders. Woordvoerster Mandy Ros licht nader toe: "Behalve dat adviseren en nu dus ook labels uitgeven gewoon werk is, en dus geld oplevert, doen wij meer wat betreft energiebesparing. Zo levert NUON energiebesparende producten zo- als HR-ketels, waterbesparende douchekoppen en natuurlijk spaarlampen. In die zin zien wij eerder kansen dan dat wij vrezen voor omzetverlies. Wij proberen gewoon tijdig in te springen op veranderende ontwikkelingen." Ros juicht het energielabel toe, maar plaats ook kanttekeningen. "NUON vindt het een goede zaak dat de energiezuinigheid nu formeel wordt vast- gesteld. Alleen daarmee zijn we er natuurlijk niet. Het gaat vooral om het traject erna. Wat doet de eigenaar met het advies?" Ook vindt NUON het jammer dat er niet is voorzien in handhaving. Dat zou de duidelijkheid ten goede komen. Want hoewel eigenaren formeel ver- plicht zijn bij transacties het label te overhandigen, volgen geen sancties wanneer zij dit weigeren. Hooguit kan de klant besluiten dan maar van de huur of koop af te zien. Andr? de la Porte van Eigen Huis verwacht dat dit in de toekomst nog zal veranderen. Hij voorziet zelfs nog verdere stappen. "Nu al klinken geluiden dat vanaf 2010 huiseigenaren verplicht worden gesteld om voor hun eigen- dommen zelf energiebesparende maatregelen te treffen. Dus niet alleen dat zij de energiezuinigheid in kaart moeten brengen, maar ook de ingre- pen moeten uitvoeren." kunnen verbeteren. Samen met de branche gaat VROM nu werken aan een betere, zinvollere en consumentvriendelijkere informatievoorziening. Ten slotte belooft het ministerie verbetering van de klachtenprocedure. De toegankelijkheid zal worden verbeterd en de consument krijgt meer inzicht in kosten en termijn van afhandeling. Al toont Eigen Huis zich met de initiatieven redelijk tevreden, zij blijft voor- alsnog bij haar advies de labels niet aan te vragen. Andr? de la Porte: "Zoals de zaken er nu voorstaan, betekent dat voor ons nog onvoldoende garantie. VROM heeft toegezegd om per 1 april te komen met verbeterin- gen, waaronder die centrale eindtoets. Pas als onze belangrijkste punten van kritiek daadwerkelijk zijn weggenomen en de kwaliteit van het label is verbeterd, zullen wij ons negatieve advies intrekken." Kansen Vanzelfsprekend bijna leidde de invoering van het energielabel tot nieuwe initiatieven. Allerlei bedrijven roken kansen en besloten zich te laten certifi- ceren bij een opleidingsinstituut. Kortom, een nieuwe markt was geboren. De eerste gecertificeerde labelaar was het energiebedrijf NUON. Voor de stroomleverancier was het een koud kunstje om in dat gat te springen. NUON geeft aan klanten immers al jarenlang energieprestatieadviezen (EPA). Certificatie om energielabels te mogen uitgeven, bleek slechts een kwestie van bijspijkeren. Nog haken en ogen aan energielabel 26 Artikel Afgegeven conform de Regeling energieprestatie gebouwen. Energieprestatiecertificaat Bestaande bouw Kantoor Energieklasse Adviesbedrijf Naam: Bedrijfsnaam Inschrijvingsnummer: Handtekening adviseur: zeer energie onzuinig De energieprestatie van een bestaand utiliteitsgebouw wordt uitgedrukt in de energie-index. Het getal geeft de energieprestatie van een gebouw aan. Deze wordt berekend op basis van de gebouweigen- schappen, gebouwgebonden installaties en een gestandaardiseerd bewoners/gebruikersgedrag. (Het gestandaardiseerde energiegebruik per vierkante meter gebruiksoppervlak is xxx MJ/m2.) 1,12 adres gebouw: opnamedatum: certificaat geldig tot: cerificaatnummer: volgnummer gebouw: Is het certificaat afgegeven op basis van een ander representatief gebouw of gebouwdeel? adres ander representatief opnamedatum: gebouw of gebouwdeel: certificaat geldig tot: A B C D E F G A++ 1,75 zeer energie zuinig B 1,12 Bedrijfslogo Bijlage I Woningcorporaties Andere partijen voor wie de labels nogal wat voeten in de aarde hebben, zijn de woningcorporaties. Ymere, met haar bestand van meer dan 75.000 woningen, is er ??n van. De Amsterdamse woningcorporatie kiest ervoor om de labels pas op het moment van mutaties op te stellen. Installatieadviseur van Ymere Richard Spierenburg: "Als corporatie hadden wij gebruik kunnen maken van de uitzondering, om pas vanaf begin 2009 energielabels af te hoeven geven. Dan hadden wij wel de gehele woning- voorraad dit jaar nog van een energielabel moeten voorzien. Om deze en andere redenen hebben wij daar niet voor gekozen. Daarom laat Ymere pas wanneer de overdracht plaatsvindt, de keuring doen." Spierenburg geeft aan dat daar in de praktijk niet veel extra werk bij komt kijken. "Veel gegevens zijn al bekend omdat wij ze al eerder in kaart moes- ten brengen. Hierdoor betekent het voor ons niet veel meer dan het con- troleren en eventueel aanvullen van die gegevens." Om kosten te besparen zoekt Ymere hierbij zoveel mogelijk aansluiting bij al bestaande processen. Zo worden de energiekeuringen gecombineerd met veiligheidskeuringen, omdat de woningcorporatie die toch al bij elke mutatie uitvoert. APK Om de meningen onder haar klanten te peilen, heeft Ymere deze aanpak en het achterliggende energiebeleid gepresenteerd aan diverse bewoners- commissies. Hoewel het onderwerp zeker leeft, heeft Spierenburg niet de indruk dat energiezuinigheid nu al een doorslaggevende factor vormt of een huis wordt gekocht of niet. "Op de lange termijn wanneer de kosten verder zullen stijgen, ligt dat wellicht anders. Voorwaarde is dan natuurlijk wel dat de verhouding tussen vraag en aanbod in de woningmarkt verder moet verbeteren." Overigens vindt Ymere dat het energielabel praktisch gezien niet zo heel veel toevoegt. Dit omdat de meeste gegevens over dubbel glas, spouwiso- latie of zuinige verwarmingsketels immers vaak al bekend zijn. De corpora- tie denkt dat het voor de consumenten anders ligt. Voor hen is het prak- tisch dat de energiezuinigheid formeel vaststaat. Spierenburg deelt de mening over het op de loer liggend gevaar van belan- genverstrengeling, met name op de vrije markt. Al meent hij dat de situatie van Ymere wezenlijk anders is. "Wij zijn professionals en kiezen daarom bewust voor een scheiding tussen de adviserende- en uitvoerende partij", zegt hij daarover. Behalve nadelen, kent het vrije marktmechanisme ook voordelen. Andr? de la Porte vermoedt dat het energielabel in de toekomst alleen maar goedko- per zal worden. Hij maakt het vergelijk met de APK keuring voor auto's. "Die is in de loop der jaren ook steeds meer in prijs gezakt. Nu is het vaak al zo dat garages de APK meenemen in combinatie met een kleine beurt. Met het energielabel zal het niet anders gaan." VROM