komt kwaliteit v??r prijs?14 nr 4 2013 komt kwaliteit v??r prijs? Van Gisbergen ? een onwennig proces. Aan het eind van het traject hebben Bouw Totaal Onderhoud en Groenen Bouw de opdracht mee naar huis genomen. Zij dienden volgens opdrachtgever woningcorpora tie Woonpartners kwalitatief het beste totaalplan in. De evaluatie van de volgens de MIAR aanbestede projecten dient om deze methode verder aan te scherpen en zo in de toekomst tot een nog scherpere kostenkwaliteitverhouding in de aanbesteding te komen. prijs versus continu?teit Hoewel de prijs bij deze andere vorm van aanbesteden niet leidend is geweest, bleef die voor de corporatie wel belangrijk in de overweging. Theo Boezer, projectco?rdinator bij Woonpartners, bevestigt dat tijdens de evaluatie. "Het is inderdaad zo dat bij ??n van de twee projecten een aantal partijen kwalitatief erg dicht bij elkaar lag in het aanbeste dingstraject. Omdat de prijs verder uit elkaar lag, hebben we in dat project toch gekozen voor de goedkoopste optie. Bij het andere project waren het plan van aanpak en de presentatie doorslaggevend en hebben we dus niet naar de prijs gekeken", vertelt hij. Jark Schepens, directeur van de Bonth van Hulten, vraagt zich af waarom het budget voor de onderhoudsprojecten niet van tevoren op tafel is gelegd. Dat is volgens hem duidelijker en ook eerlijker naar de goedkoop is vaak duurkoop. Dat is de gedachte achter de methode innovatiestimule- rend aanbesteden en reali- seren. De aanbesteding van twee grootonderhoudspro- jecten in Helmond van woningcorporatie Woonpart- ners, verliep volgens deze methode. Dit leidde tot een interessant aanbestedings- traject. Dat blijkt tijdens een gezamenlijke evaluatie, waarbij alle zes de strijdende bouwers aanwezig zijn ? ook zij die de aanbesteding niet kregen. tekst joop van vlerken foto's bouwhulpgroep Het idee achter de Methode Innovatiestimulerend Aanbesteden en Realiseren (MIAR), ontwikkeld door BouwhulpGroep, is dat wordt geprobeerd om op een zo objectief mogelijke manier de beste partij voor de klus te krijgen. Het gaat bij de methode vooral om de kwaliteit van het werk en niet in de eerste plaats om de kosten. Dat is voor veel aannemers nieuw. Zij zijn vanuit het verleden gewend vooral naar de kosten te kijken en een zo goedkoop mogelijk aanbod te doen. Om die reden was het voor de deelnemende partijen in de aanbesteding voor de wijk Rijpelberg in Helmond ? Adriaans Bouwgroep, Bouw Totaal Onderhoud, de Bonth van Hulten, Groenen Bouw, Huybregts Relou en nr 4 2013 15 partijen in de aanbestedingsronde. "Als we van tevoren de prijs weten, weten we ook welke kwaliteit we daarvoor kunnen bieden", redeneert hij. Maar volgens Boezer had het overleggen van het budget in dit geval geen toegevoegde waarde. "Bovendien heb je dan weer het probleem dat aannemers naar de prijs toe gaan rekenen, zo realiseer je geen kwaliteit", vindt hij. Voor complexe plannen kan het volgens de project co?rdinator wel werken om het budget bij voorbaat vrij te geven, maar voor relatief eenvoudige onderhoudsprojecten zoals deze niet. Het is in dat kader vreemd dat er niet over continu?teit is gepraat, vindt Marc van Diessen, projectleider bij Huybregts Relou. "Prijs wordt minder belangrijk als er projectoverstijgend wordt aanbesteed en er bijvoorbeeld meerdere projecten tegelijkertijd worden aangeboden. Bouwers zijn best bereid iets aan de prijs te doen, als ze weten dat ze meerdere projecten voor een woningcorporatie mogen realiseren. En het zal ook de kwaliteit ten goede komen, omdat er sprake is van een langdurige samenwerking", legt hij uit. Meerdere aannemers aan tafel denken er net zo over. Johan Groenen van Groenen Bouwonderhoud vertelt dat het meedoen aan een aanbestedingstraject veel tijd en geld kost en dat het daarom fijn is als het om meer dan ??n project gaat. Dat is een aanbeveling die Woonpartners meeneemt voor de toekomst. ruimte in tijD en creativiteit Een belangrijke conclusie uit de evaluatie is dat de bouwbedrijven vinden dat ze te weinig ruimte hebben gekregen voor de bieding op de twee onderhoudsprojecten in Helmond. Er was niet alleen te weinig ruimte in tijd, maar ook in creativiteit. Want hoewel de MIARaanbeste ding stuurt op innovatie en creativiteit, vinden de partijen dat er in dit geval al te veel van tevoren was vastgelegd. De bouwers hadden graag zelf oplossingen bedacht voor technische problemen. Jan Bouw, advi seur bij Bouw Totaal Onderhoud, bepleit zelfs dat de eis in het aanbe stedingstraject `levensduurverlenging van de woningen met 25 jaar' zou moeten zijn. "Dat maakt het veel eenvoudiger. Bouwers kunnen dan zelf bepalen wat de levensduur van bepaalde onderdelen is", licht hij toe. "Als ze op deze lange termijn betrokken worden bij het onderhoud van woningen en ook bij beheer en exploitatie, nemen ze bovendien beslissingen die leiden tot kwalitatief betere woningen." Naast de beperkte ruimte in creativiteit is er volgens de aanwezigen ook te weinig tijd geweest voor het indienen van de plannen. Dat kwam niet alleen omdat een deel van de aanbestedingsfase in de bouwvak viel. "Voor dit soort trajecten is gewoon meer tijd nodig dan bij een normale aanbesteding, omdat het nieuw en complex is", zegt Groenen. Ook Woonpartners heeft verbeterpunten voor het aanbestedingspro ces. Zij ziet bijvoorbeeld graag dat aannemers een gedeelte van het risico dragen in onderhoudsprojecten. Dat kan voor de corporatie een belangrijke reden zijn om een aannemer in de toekomst meer projecten te gunnen. overHeersenDe tevreDenHeiD Ook bestond er tijdens het traject bij veel van de bouwbedrijven ondui delijkheid over wat er precies uitgevoerd moest worden. Ton Meeus van Aannemersbedrijf J.A. van Gisbergen geeft aan dat hij flink heeft moeten rekenen, wikken en wegen om tot een goede prijs te komen. Hij vindt dat er in de uitvraag te veel ruimte was voor interpretatie. Moest de toiletpot bijvoorbeeld vervangen worden of niet? Schepens van de Bonth van Hulten vindt juist dat er te weinig ruimte was in de aanbesteding en dat de vraagstelling te beperkend was. Deze kritiek trekt Chris Huppertz, manager Klant en Vastgoed van Woonpartners, zich aan. "De volgende keer moeten we de uitvraag zo opstellen, dat jullie er beter op in kunnen spelen", reageert hij. Zowel Woonpartners als de deelnemende aannemers zijn ? op een paar kritiekpunten uitge zonderd ? tevreden over het aanbestedingstraject. "De communicatie in het hele aanbestedingsproces is transparant en persoonlijk geweest", volgens Schepens. Verder overheerst er waardering voor het feit dat er niet alleen naar de prijs, maar ook naar de kwaliteit is gekeken. "Misschien is de prijs in dit traject zelfs nog te veel leidend geweest", besluit Schepens. miar-metHoDe Binnen de Methode Innovatiestimulerend Aanbeste den en Realiseren (MIAR) van BouwhulpGroep is evenwicht tussen de gewenste prestatie van de opdrachtgever en de potentie van het aanbod van de bouwer. Het aanbod wordt kwalitatief maximaal gestimuleerd om een antwoord te kunnen geven op de gestelde vraag. De vraag is dan ook geen afge timmerde oplossing, maar laat juist ruimte voor eigen invulling. Een oplossing moet bedacht worden binnen de kaders van de gestelde prestatieeisen.