Gevels van de toekomst 22 c Artikel cGevels van de toekomst De Europese geveltechniek speelt een leidende rol in de wereld. De combinatie van techniek en design zijn een exportproduct geworden, met name naar de Noord- Amerikaanse en de Aziatische markt. Met deze gedachte is op de TU Delft een denktank opgezet waar onderzoek wordt gedaan naar geveltechnieken voor nu en voor de toekomst. Deze denktank, de Facade Research Group, is onderdeel van de vakgroep Design of Construction van de auteur en wordt geleid door Tillman Klein. Als we glas ter plekke zouden kunnen vervaardigen (net zoals dat bij beton gebeurt) is het mogelijk om vrije vormen uit ??n stuk te vervaardigen. Dit vraagt wel om een andere kwaliteit glas. Het glas zou hiertoe bijvoorbeeld versterkt kunnen worden met vezels. Hierbij moet wel rekening gehouden worden met de hoge verwerktemperaturen van het glas. Gevels van de toekomst 23 c Artikel cProf. dr. ing. Ulrich Knaack Ulrich Knaack is werkzaam als profes- sor aan de faculteit Bouwkunde aan de TU Delft en aan de Fachhochschule Lippe und H?xte in Detmold, Duitsland. door alternatieve of nieuwe technieken toe te passen. Een methode die eerder succesvol door Frei Otto en Richard Buckminster Fuller werd toege past. Hoogtepunt De geveltechniek van de twintigste eeuw is gerelateerd aan de transforma tie van de massieve dragende muur naar de scheiding van constructie en gevel. Na 60 jaar gordijngevelsystemen, 30 jaar componentengevelsyste men en 10 jaar ervaring met de ge?ntegreerde duurzame systemen zoals de dubbele huidfa?ade, kunnen we concluderen dat de ontwikkelingen hun hoogtepunt naderen. We kunnen geen grote nieuwe ontwikkelingen verwachten door op dit pad door te blijven gaan en steeds maar nieuwe lagen aan de gevel toe te voegen voor iedere nieuwe gewenste functie. Door de combinatie van techniek en design, is onderzoek naar de ge bouwomhulling een perfecte mogelijkheid om de Delftse gedachte van de- sign driven research (ontwerpgedreven onderzoek) en research driven de- sign (onderzoekgedreven ontwerp) toe te passen. Hierbij daagt vernieu wende architectuur de techniek uit of dagen vernieuwende technieken juist de architectuur uit. De denktank houdt zich bezig met zowel het ontwik kelen van puur technische oplossingen en technology transfers als princi pes en denkmethodes bij de ontwikkeling van fa?ades. Hiervoor is een samenwerking opgezet met wetenschappelijke instellingen in Nederland en Europa en met de gevelindustrie. Om de aanpak van de denktank te beschrijven kan het onderzoek future fa?ade principles als voorbeeld worden genomen. Hier worden op een we tenschappelijke manier nieuwe mogelijkheden voor fa?ades ontwikkeld Naar aanleiding van studies op het gebied van pneumatische en vacu?mconstructies worden verschillende constructies ontwikkeld die zichzelf kunnen oprichten. Deze constructies hebben als voordeel dat ze eenvoudiger zijn te hanteren en te vervoeren. Gevels van de toekomst 24 c Artikel Daarom de taak systemen en denkmethodes te ontwikkelen die mogelijk heden geven andere, vernieuwende, aspecten te ontwikkelen en deze te combineren. Helaas is de bouwindustrie conservatief. De gevelindustrie beweert het meest ge?ndustrialiseerde en hightech onderdeel te zijn van de bouwindu strie, maar wanneer nieuwe technieken worden aangeleverd blijft de indu strie afstandelijk. Innovatie gaat gepaard met risico en hoe lang de terug verdientijd zal zijn is wellicht niet direct duidelijk. Idee?n Architecten zijn vaak de motor achter innovaties. Het zijn de pioniers bij nieuwe ontwikkelingen zoals de hightech architectuur, de op het klimaat Het idee achter de `integral envelope' is de combinatie van alle technische en constructieve onderdelen in ??n bouwdeel. Het doel is een gevel te ontwikkelen die niet alleen de afbakening van een ruimte vormt, maar ook het binnenklimaat van die ruimte reguleert. gerichte architectuur en bij de huidige trend van materialen en de virtueel gegenereerde architectuur. Maar architecten zijn slechts op zoek naar nieuwe trends om hun architectuur te promoten; het zijn geen onderzoe kers. Hun idee?n zijn weer afkomstig van onderzoekers, wetenschappers en soms zelfs van studenten. Deze idee?n transformeren ze verder. Precies hetzelfde willen wij betekenen met onze collectie aan toekomstige principes voor de gebouwomhulling. De doelstelling van de onderzoeks groep is mogelijkheden te vergroten en idee?n de wereld in te sturen; an ders worden ze niet gebruikt en zijn ze waardeloos. Het resultaat zal een groeiend aantal idee?n zijn voor gevels, gebouwomhullingen, principes en denkmethodes. De idee?n zijn publiek en vrij om te gebruiken. Het is ons technologische geschenk aan de ontwerper. b