nr 6 2010 geen profijt22 Stimuleringsmaatregelen waarvan onderaannemer heeft geprofiteerd (in %) Onderaannemer Verlaagd btw-tarief vloer-, muur- en dakisolatie 35 Niet weten te profiteren 31 Korting op isolatieglas 27 Maatwerkadvies voor lager energieverbruik 5 Meer met Minder-regeling 7 Subsidie zonneboiler 1 Subsidie warmtepomp 1 Subsidie zonnecellen 1 Subsidie HRe-ketel 1 Anders 4 Weet niet/geen mening 11 Bron: BouwKennis, juli 2010 geen profijt Huishoudens in Nederland worden steeds meer aangespoord energie- zuinig te zijn. Een deel van de maatregelen die consumenten moeten aanzetten om energiebesparende maatregelen te treffen voor hun woning is in juli 2009 van start gegaan. Dit stimuleringspakket werd ingezet tijdens de recessie en probeerde het stimuleren van energiezui- nigheid en een economische injectie te combineren. Naast een aantal bestaande energiesubsidieregelingen, zoals die op zonnepanelen, is er sindsdien voor eigenwoningbezitters de mogelijkheid om subsidie te krijgen op een maatwerkadvies en isolatieglas. Btw Ook is er sindsdien een btw-verlaging op isolatiewerkzaamheden aan woningen. Woningeigenaren hoeven hierdoor nog maar 6 procent btw te betalen over de arbeidskosten (en in beperkte mate voor materialen) in plaats van 19 procent wanneer ze de woning laten isoleren. Het aanbrengen van ramen, deuren en kozijnen inclusief isolatieglas viel tot 1 januari 2010 ook onder het 6 procenttarief. Vanaf 1 januari 2010 is dat niet langer het geval. Vanaf 1 oktober 2010 tot 1 juli 2011 geldt het verlaagd btw-tarief van 6 procent overigens niet alleen voor isolatiewerkzaamheden, maar voor alle renovatie- en herstelwerkzaamheden die in en aan een woning worden verricht. In het BouwKennis Jaarrapport 2010/2011 is onder- zocht in welke mate uitvoerende partijen hebben weten te profiteren In juli 2009 is een breed pakket aan stimulerings- maatregelen ge?ntroduceerd om eigenwoningbezitters aan te sporen om energie- zuinige maatregelen te tref- fen. Een derde van de onder- aannemers heeft niet van de maatregelen geprofiteerd. De partijen die dit wel deden, profiteerden vooral van het verlaagde tarief op isolatie. Structurele aanpas- singen naar aanleiding van de stimuli blijken moeilijk voor de onderhoudssector. De maatregelen geven teveel administratieve romp- slomp en zijn te kort voor langdurig beleid. Dit blijkt uit een onderzoek dat Bouw- Kennis deed naar het effect van de regelingen voor de branche. tekst remco tuns nr 6 2010geen profijt 23 van het in juli 2009 gelanceerde pakket. De btw-verlaging van 1 oktober tot 1 juli is hierin niet meegenomen. FOcuS Op rEnOvatIE De focus op energiezuinigheid in de bestaande omgeving kan ervoor zorgen dat organisaties zich meer dan eerst op renovatie zullen richten. Van de partijen uit de bouwkolom geeft gemiddeld 41 procent aan dat dit inderdaad voor hun organisatie geldt. De onderaannemers blijven achter bij dit gemiddelde. Van deze marktpartij geeft ruim eenderde aan zich meer op renovatie te richten door de focus van wet- en regelgeving op energiezuinigheid in de bestaande voorraad. Anderzijds geeft 44 procent van de onderaannemers aan zich niet meer dan voorheen te zullen richten op de bestaande woningvoorraad. prOFItErEn van SuBSIDIE Voor de in juli 2010 lopende maatregelen is gevraagd in welke mate de uitvoerende partijen hiervan wisten te profiteren. Van alle marktpartijen geeft gemiddeld 29 procent aan van geen enkele regeling te hebben geprofiteerd. Van de onderaannemers geeft iets minder dan een derde aan niet van de stimuleringsmaatregelen geprofiteerd te hebben. Van de onderaannemers geeft 35 procent aan van het verlaagde btw- tarief voor vloer-, muur- en dakisolatie geprofiteerd te hebben. Iets meer dan een kwart heeft geprofiteerd van de korting op isolatieglas. De overige maatregelen worden minimaal genoemd. Deze zijn ook vooral van toepassing op installatiemaatregelen en worden dan ook vooral door de installateur genoemd. GrOtErE aDvIESrOl Hoewel een behoorlijk aandeel van de partijen heeft geprofiteerd van de stimuleringsmaatregelen, heeft gemiddeld driekwart de bedrijfsvoering hierop niet aangepast. Van de onderaannemers heeft 16 procent dit wel gedaan. Een veel groter percentage ? 71 procent ? paste de bedrijfs- voering niet aan op de stimuleringsmaatregelen. De rest weet het niet of heeft geen mening. Gevraagd naar de manier waarop partijen hun bedrijfsvoering wel hebben aangepast, blijkt dat er vooral meer focus is op de adviesrol met betrekking tot de subsidies. Andere redenen die worden genoemd zijn hier vaak ook naar terug te herleiden. Zo kiezen veel onderaannemers ervoor samen te werken met partners die veel kennis hebben op het gebied van subsidies. tE vEEl rOmpSlOmp Aan partijen die er niet voor hebben gekozen de bedrijfsvoering aan te passen, is gevraagd waarom ze dit niet hebben gedaan. De meest gehoorde reden om de bedrijfsvoering niet aan te passen, is dat de maatregelen te veel administratieve rompslomp geven. Deze reden wordt ook door 30 procent van de onderaannemers genoemd. Opval- lend is ook dat bijna een derde aangeeft genoeg werk te hebben. Bijna een vijfde van de onderaannemers geeft aan dat de maatregelen te kort van aard zijn om de strategie er op aan te passen. Een iets lager percentage geeft aan dat de maatregelen te complex zijn voor opdrachtgevers. tIjD nODIG Het onderzoek onderstreept zowel de plus- als minpunten van een op subsidies geschoold beleid. Een relatief groot aandeel van de onderaan- nemers heeft van de regelingen weten te profiteren. Financi?le stimuli richting de consument werken, zeker als het rendement direct zichtbaar is. De regelingen zijn echter vaak te complex van aard. Dat blijkt uit de genoemde administratieve rompslomp maar ook uit het hoge percen- tage onderaannemers dat aangeeft dat de regelingen te complex zijn voor opdrachtgevers. Daarbij komt dat stimuli vaak van korte aard zijn. Dit mes snijdt aan twee kanten. Consumenten hebben vaak tijd nodig om bekend te worden met een regeling voordat ze een beslissing maken. Maar ook voor uitvoerende partijen zijn stimuli te kort. Een ruime meerderheid heeft de bedrijfsvoering niet op de regelingen aangepast. Van deze groep geeft een vijfde aan dat de maatregelen te kort van aard zijn om de strategie er op aan te passen. Een relatief simpele methode als het aannemen van nieuw personeel is in die zin gewaagd. Een stimulerings- maatregel kan op dit moment extra werk opleveren, maar de vraag is of dit over een jaar ook nog zo is. Voor bedrijven die zich op basis van de stimuli willen specialiseren geldt hetzelfde probleem. Er kan kennis worden ingekocht, maar er moet structureel werk zijn voor dit nieuwe personeel. Natuurlijk is het ook een optie om het reeds aanwezige personeel om te scholen. Vaak is een regeling echter afgelopen tegen de tijd dat het personeel omge- schoold is. Zoals uit het onderzoek blijkt, vangen onderaannemers dit op door samen te werken met partners die deze specifieke kennis wel in huis hebben. nu prOFItErEn De eerder genoemde btw-verlaging voor alle renovatie- en herstelwerk- zaamheden vanaf 1 oktober 2010 tot 1 juli 2011 lijkt het gewenste effect te sorteren. Het aantal consumenten dat tijdens deze periode een verbouwing gaat uitvoeren, is met 15 procent toegenomen dankzij deze maatregel. Het aandeel dat momenteel overweegt om in deze periode een verbouwing te laten uitvoeren, is zelfs met 31 procent toegenomen door de btw-verlaging. Het is nu simpelweg goedkoper om een bouwbe- drijf in te schakelen. Het is aan de onderhouds- en renovatiemarkt om de voordelige situatie zoveel mogelijk duidelijk te maken aan de doelgroep en zoveel mogelijk van de tijdelijke maatregel te profiteren.