De verduurzaming van de particuliere woningvoorraad komt in Nederland maar moeilijk van de grond. Het stimuleringsbeleid dat in de afgelopen jaren door de lokale overheden is ingezet, heeft niet geleid tot de gehoopte versnelling. Het wachten is op een aanpak die eigenwoningbezitters massaal op de been brengt voor een energierenovatie. In Groningen wordt momenteel zo’n aanpak ontwikkeld. Een gedurfde, maar noodzakelijke stap.
1
Eigenwoningbezitter laten
renoveren door marketing
21-02-2013
De verduurzaming van de particuliere woningvoorraad komt in Nederland maar
moeilijk van de grond. Het stimuleringsbeleid dat in de afgelopen jaren door de
lokale overheden is ingezet, heeft niet geleid tot de gehoopte versnelling. Het
wachten is op een aanpak die eigenwoningbezitters massaal op de been brengt
voor een energierenovatie. In Groningen wordt momenteel zo'n aanpak
ontwikkeld. Een gedurfde, maar noodzakelijke stap.
Tekst Bert Hidding
Eind vorig jaar besloot de gemeente
Groningen een andere weg in te
slaan bij haar pogingen om de CO2-
uitstoot in de particuliere
woningvoorraad te reduceren.
Voorlichtingscampagnes en
subsidieregelingen waren tot voor
kort gericht op alle particuliere
woningeigenaren, in de hoop hen
tot energiemaatregelen te bewegen.
De nieuwe aanpak richt zich veel
meer op de individuele eigenaar die
al rondloopt met plannen voor
energiebesparing. Die burgers zijn er genoeg, is gebleken uit eerder onderzoek. Alleen
voegen ze onvoldoende de daad bij het woord.
Het project Eerste Hulp Bij Energiebesparing (EHBE) dat momenteel in de steigers staat,
moet daarin verandering brengen. Dat gebeurt aan de hand van een nieuw ontwikkelde
werkwijze die erop gericht is drempels te slechten die eigenwoningbezitters ervan
weerhouden om met hun bezit aan de slag te gaan. Een uitgekiende organisatie met een
speciaal ingerichte website, een databank met gegevens over de energiekwaliteit van alle
particuliere woningen en over hun bewoners, plus een bureau voor persoonlijk advies. Dit
samen moet ervoor zorgen dat de aanpak op de meest effectieve manier gebeurt.
Naast de klant staan
De gemeente Groningen heeft de ontwikkeling en exploitatie van de nieuwe organisatie in
handen gegeven van een consortium van vier bedrijven, te weten KAW architecten en
adviseurs, communicatiebureau Noorderlings, adviesbureau KUUB Centrum voor
Particuliere Bouw, en stichting Building Brains. Met hun bemoeienis is het commerci?le
aandeel in het project aanzienlijk. Het is zelfs de bedoeling dat EHBE, na een
2
aanloopperiode van twee jaar, vanaf 2015 financieel op eigen benen kan staan met de
verkoop van diensten aan bedrijven en overheden.
De verwachte verkoopwaarde van diensten hangt nauw samen met de bijzondere werkwijze
die het project hanteert. Die is grotendeels ontleend aan de marketingwetenschap. De eruit
voortvloeiende aanpak is voor de detailhandel dagelijkse praktijk, maar is voor de
bouwkolom vernieuwend. De grondgedachte achter de werkwijze is dat naarmate je meer
van je klanten weet, je hen beter van dienst kunt zijn. In marketingkringen spreekt men in dit
verband van client relation management (CRM). Het Angelsaksische jargon suggereert een
commerci?le insteek, maar dat is onterecht, vertelt Mathilde Lubbers. Zij vertegenwoordigt
Noordelings in het project en houdt zich bezig met de marketing- en voorlichtingskant van
EHBE. "Met onze werkwijze willen we mensen die met idee?n over energiebesparing
rondlopen verder helpen. Voor ons betekent Eerste Hulp Bij Energiebesparing: naast de
klant gaan staan en hem helpen om tot een keuze te komen die bij hem past. Daar komt het
op neer", zegt ze.
Daarnaast maken salesmarketingtechnieken het mogelijk de werkwijze van EHBE te
rationaliseren, verklaart Henk Kieft, directielid en procesmanager bij KAW en kwartiermaker
van het project. "Op die manier kunnen we de werkprocessen voortdurend verbeteren en
doorontwikkelen naar een grotere schaal. Heel Nederland buigt zich over de vraag hoe we
van de experimentele fase tot
een grootschalige transitie
komen. Met deze benadering
proberen we daar een ant-
woord op te geven", licht hij
toe.
Klanten kennen
De aarzelende houding van de
eigenwoningbezitters schrijven
de vier projectpartners toe aan
het probleem dat aanbieders
en afnemers op de energie-
besparingsmarkt elkaar maar
moeilijk weten te vinden. Er
bestaat een kloof tussen vraag
en aanbod, die zij met de
bijzondere werkwijze van
EHBE willen overbruggen. E?n
van de concepten die daarbij
wordt toegepast, staat in de
marketingwereld bekend als de
salesfunnel (zie figuur). Deze
trechtervormige figuur ver-
beeldt de stappen die een klant
zet alvorens een product aan
te schaffen. Bij een eigen-
woningbezitter zou het kunnen
gaan om achtereenvolgens (1)
3
een krantenartikel lezen over energiebesparing, (2) informatie opzoeken via internet, (3) een
energieprestatieadvies laten maken, en (4) informatie over aanbieders inwinnen en offertes
opvragen.
,,Boven de trechter bevinden zich de eigenwoningbezitters met een verouderde woning.
Daartoe aangezet door een hoge energierekening of ge?nteresseerd door een
voorlichtingscampagne, kunnen zij de trechter binnengaan. Dan begint de customers
journey, die moet uitkomen bij een opdracht voor de aannemer. Aan de marketeer de taak
om de klant bij de hand te nemen en soepel langs de opeenvolgende stappen te leiden. Je
klanten kennen is de sleutel tot succes, volgen Lubbers. "We beginnen met het in kaart
brengen van de klantreizen van verschillende doelgroepen. Vervolgens checken we waar
klanten blijven hangen of juist enthousiast raken. Zo kunnen we op elk punt onze
dienstverlening op de klant afstemmen. We moeten leren dat je, als de reis uit tien stappen
bestaat, bij stap twee niet met de oplossing voor stap tien aankomt. Dat is namelijk wat nu
voortdurend gebeurt", legt ze het principe uit.
Inzicht bieden
Het model van de verkooptrechter zien we terug in de drie functies die in de organisatie van
EHBE zijn ondergebracht. Om te beginnen in de onderliggende structuur van de website.
Anders dan doorsnee websites over energiebesparing ? die zich toeleggen op
publieksvoorlichting en promotie ? geeft de website van EHBE de bezoeker in de eerste
plaats inzicht in zijn eigen situatie. Interactieve menus openen de weg naar informatie over
de energiekwaliteit van de woning, de stand van zaken in de straat of buurt, passende
energiebesparende maatregelen, kosten en baten van energiebesparing, en voorbeelden
van geslaagde projecten in de omgeving. Dit alles toegespitst op de woonsituatie van de
bezoeker. Op die manier wordt voorkomen dat de bezoeker verdwaalt in een brij van
algemene informatie. En door dicht bij de bewoner te blijven hopen de initiatiefnemers hem
bovendien eerder te kunnen motiveren om met zijn woning aan de slag te gaan.
De website vormt ook de opstap naar persoonlijk advies via de onafhankelijke helpdesk, de
tweede functie van EHBE. "De website en helpdesk zijn beide middelen om mensen te
helpen bij de vraag: waar sta ik en wat is de volgende stap om tot een goede keuze te
komen? Wij geven zelf geen adviezen over energiebesparende maatregelen, dat laten we
over aan de markt", zegt Lubbers.
Informatie verzamelen
Aan de hand van hun surfgedrag verwachten de ontwikkelaars van EHBE tevens nuttige
informatie te verkrijgen over de vragen, wensen en behoeften die bij de bezoekers leven.
Daarmee komen we bij de derde functie van de organisatie. Deze klantinformatie wordt,
samen met gegevens over energiekwaliteit van de particuliere woningvoorraad, verzameld in
een databank. De databank vormt de eigenlijke motor achter de werkwijze. Na analyse
leveren de gegevens nuttige informatie op, die kan worden gebruikt om de werkwijze aan te
scherpen. Daarnaast kan deze informatie worden benut voor beleidsdoeleinden (door de
gemeente) en voor marketing (door bedrijven). Dat laatste is niet onbelangrijk, aangezien
EHBE zich niet wil mengen in de interactie tussen vraag en aanbod. "Als wij ons werk goed
doen, cre?ren we markt voor het bedrijfsleven. We zijn, met een mooi marketingwoord, een
4
lead generator. Het is belangrijk dat te noemen want het zijn wel de bedrijven die het
vervolgens moeten waarmaken", benadrukt Kieft.
Betrouwbare aanbieders
EHBE wil eigenwoningbezitters (de vraagkant) helpen de stap te zetten tot het energiezuinig
maken van hun woning. Dat wil niet zeggen dat de leverende partijen (de aanbodkant)
achterover kunnen leunen. Want van hen wordt verwacht dat hun aanbod voldoende
kwaliteit heeft om het vertrouwen te winnen van hun potentiele klanten. Om dat te kunnen
garanderen, zoekt EHBE samenwerking met bedrijven die zich hebben aangesloten bij het
project Slim Wonen met Energie (SLIM). SLIM is in 2009 door de drie noordelijke provincies
opgezet met als doel de aanbodkant te verbeteren. Van bedrijven die zich bij SLIM willen
aansluiten, wordt gevraagd consortia te vormen die een energierenovatie soepel en volgens
de wensen van hun klanten kunnen uitvoeren. Inmiddels zijn in het noorden dertien van deze
consortia actief en hun aantal is groeiende. En aangezien de werkwijze van Slim Wonen met
Energie zich inmiddels heeft bewezen, zien de initiatiefnemers van EHBE een rol weggelegd
voor de SLIM-consortia als betrouwbare aanbieders.
Zowel Kieft als Lubbers is overtuigd van de groeimogelijkheden van het project als EHBE
eenmaal gaat lopen. Op grond van een financi?le bijdrage van 350.000 euro van het Rijk in
het kader van de blok-voor-blokregeling, is er een resultaatverplichting om binnen twee jaar
1500 bestaande woningen te verduurzamen. De doelen van het platform reiken echter veel
verder. "Het is natuurlijk leuk om een aantal mensen tot actie te bewegen. Maar als wij erin
slagen de dienstverlening van EHBE systematisch te organiseren, dan hebben we over twee
jaar 15.000 mensen in de verkooptrechter zitten. Daar willen we graag mee verder. Onze
insteek is gericht op grote aantallen", verklaart Kieft. Als de ambities van de projectleiding
worden bewaarheid, staat er in 2015 een zelfstandige organisatie klaar die haar werkgebied
eenvoudig over de drie noordelijke provincies kan uitbreiden. Kieft verwacht dat er tegen die
tijd ook inkomsten te halen zijn uit de marktinformatie die het klantvolgsysteem oplevert, en
uit de verkoop van het concept aan andere gemeenten. Verschillende gemeenten hebben
reeds aangegeven in het concept ge?nteresseerd te zijn.
Uitrol over provincies
Dat Groningen de primeur heeft berust min of meer op toeval. De projectleiding onderhield
bij de uitwerking van het concept van EHBE al intensief contact met de drie
provinciehoofdsteden in het noorden, maar gemeente Groningen zet als eerste de stap om
een organisatie van dit formaat te helpen optuigen. Projectmedewerkers en ambtenaren van
de gemeente werken momenteel onder hoogspanning om de website ingericht te krijgen; de
nieuwe organisatie moet namelijk per 1 maart gaan draaien. Vooralsnog wordt het concept
op lokaal niveau uitgetest, maar de vier projectpartners anticiperen ook al op een uitrol over
de Groningen, Friesland en Drenthe. De aanpak van EHBE mag gedurfd zijn, stelt Lubbers,
maar alle betrokken partijen in het noorden zijn ook doordrongen van de noodzaak van een
grootschalig georganiseerde aanpak bij de verduurzaming van de particuliere
woningvoorraad. "Je merkt dat onze benadering mensen aanspreekt. Wat ik bijzonder vind
aan het project is dat de partijen waarmee we samenwerken ? gemeenten, provincies en de
SLIM-consortia ? allemaal heel loyaal zijn. Iedereen voelt dat er iets moet gebeuren,
iedereen heeft er zin in", besluit Lubbers.
Reacties