renda special 2013/1 de wereld is van iedereen58 de wereld is van iedereen circulaire economie nodigt ook uit om op zoek te gaan naar andere financieringsmodellen voor het wonen. Juist de huurwoning, en met name het corporatiebezit, kan mogelijk betekenis krijgen in een duur- zaam alternatief voor de eigen woning. Ruimte vooR eigenaaRschap Een huurder doet de deur niet open met de mededeling `welkom in een woning van Woonbedrijf die ik mag gebruiken omdat ik elke maand een stevig bedrag overmaak'. De bewoner ervaart die woning als zijn woning, in zijn buurt. Het is zaak om ruimte te geven aan het eigenaarschap van de bewoner. Zo is de service call ontwikkeld. Hier- bij worden bewoners op vijf verschillende momenten tijdens de reno- vatie gebeld door een onafhankelijk bureau, om een goed beeld te krijgen van hun tevredenheid. Door de invoering hiervan, is de klant- waardering bij renovatieprojecten enorm toegenomen, vooral omdat onze aannemers de bewoners meer zijn gaan zien als hun klant. Daar- naast heeft Woonbedrijf koers gezet op klantgestuurd werken. Dit heeft de afgelopen jaren geleid tot het ruimte geven aan de bewoner om het eigen moment te bepalen voor aanpassingen aan de woning. Kennis veRbinden Het opnieuw uitvinden van de aanpak van de bestaande voorraad vraagt om het verbinden van de kennis en kunde van de oudere gene- ratie, met het ruimte geven aan de ontwikkeling van het nieuwe para- digma door de jongere generatie. Met dit idee in het achterhoofd, zijn we met renda in september 2012 gestart met rendakaffee, georgani- seerd door jongere vakgenoten. Nieuwe, platte overlegvormen worden ge?ntroduceerd en de energie en het plezier spatten uit de bijeenkom- sten. Ervaringen, kennis en kunde worden gedeeld. De nodige inzichten gaan multimedi- aal de wereld in. Rendakaffee bewijst, dat wanneer je maar ruimte geeft, de wereld van iedereen kan zijn. `iedereen is van de wereld, en de wereld is van ieder- een.' deze prachtige song- tekst van th? Lau van the scene uit 1991, kwam in mij op bij het lezen van de arti- kelen uit deze renda special. in de jaren v??r de crisis lag de nadruk op nieuwbouw. het groeiparadigma was de panacee voor alle vraag- stukken. ondertussen verouderde de bestaande woningvoorraad, is de conti- nu?teit in kennis en oplei- ding wat betreft de aanpak van die voorraad verbroken, en is met vergaande systeemoptimalisaties de eindgebruiker steeds verder uit beeld geraakt. hoezo van de wereld? tekst paul terwisscha van scheltinga Deze renda special laat zien dat de aanpak van de bestaande woning- voorraad weer op de agenda staat en zichzelf opnieuw aan het uitvinden is. Oudere vakgenoten zoals ikzelf staan klaar om hun kennis en ervarin- gen over te dragen. De jongere generatie zoekt deze weliswaar op, maar popelt ook om haar eigen bijdrage te leveren. Bij de prestaties van de oudere generaties, is bovendien onder die jongeren de nodige onuit- gesproken scepsis aanwezig. De illusie van een maakbare wereld is lang leidend geweest, met in het achterhoofd de veronderstelling dat groei een zekerheid is die alles oplost. Maar de wereld is niet maakbaar; wie dat denkt, is van de wereld. ZoRgvuLdig afwegen Het huidige tijdsgewricht toont een wijziging in het groeiparadigma, waarbij balans verzorgen, circulair denken en ruimte geven wezenlijke elementen zijn. Wat betekent dat voor de aanpak van de bestaande voorraad? De balans verzorgen is een kwestie van zorgvuldig afwegen. Het vraagstuk moet goed in beeld gebracht worden zodat de afweging gemaakt kan worden. Daarbij moet verder gekeken worden dan enkel het financi?le aspect en het eigen belang. Balanceren vergt kennis, kunde en ervaring. De herintroductie van opleidingen gericht op de aanpak van de bestaande bouw, is voorwaarde om vergaarde kennis bij elkaar te brengen en door te ontwikkelen. Want een aantal aspec- ten maakt bestaande bouw echt anders dan nieuwbouw: de gebruiker is bekend, gebouwdelen kun je repareren, het aansluiten van nieuwe op oude zaken, en het gebruikmaken van de tijd. ciRcuLaiR denKen Circulair denken maakt nieuwe benaderingen mogelijk. Woningen kun je zien als een grondstoffenbank waarin bouwmaterialen zijn opgesla- gen totdat ze hergebruikt kunnen worden. De productontwikkelaar in contact brengen met de gebruiker maakt een cirkel van de bouwko- lom. Wanneer die leverancier een belang houdt in de grondstoffen om ze later te kunnen hergebruiken, zal dat de bouwafvalstroom fors terugbrengen. Voor Woonbedrijf is verkend dat de huidige grondstof- waarde zo'n 15.000 euro per woning bedraagt. Het model van de Ervaringen, kennis en kunde worden gedeeld tijdens rendakaffee roelsimons Paul Terwisscha van Schel- tinga is als adjunct-directeur verantwoordelijk voor het vastgoed van Woonbedrijf.