renda special 2012/2 breder kijken naar kwaliteit36 breder kijken naar kwaliteit De kwaliteit van een woning is meer dan alleen een lage energierekening, daar moet met een bredere blik naar worden gekeken. Dit stelt Theo Opdam, algemeen directeur van Plegt-Vos Bouwgroep B.V.. "Hebben we gebouwd wat de bewo- ner wil, dat is kwaliteit. En kunnen we het gemakkelijk in de toekomst aanpassen, dat noem ik duurzaamheid." tekst wilbert leistra foto geert cox De bewoner moet comfortabel kunnen wonen tegen een zo laag mogelijke energie rekening, daar draait het om renda special 2012/2breder kijken naar kwaliteit 37 De bedrijfsnaam Plegt-Vos dook de afgelopen tijd regelmatig op in de media. Bouwer van de meest energiezuinige huurwoningen, finalist bij conceptenwedstrijd niaNesto en geselecteerd bij de speeddate van QuaWonen, om maar enkele wapenfeiten te noemen. Hoogtijd om te ontdekken welk gezicht achter dit succes schuilgaat. Wie een nestor verwacht bij wie de bouwervaring is af te lezen aan het aantal groeven in zijn gezicht, komt bedrogen uit als hij Theo Opdam ontmoet, alge- meen directeur van Plegt-Vos Bouwgroep. "Net veertig geworden en toch al zo'n zes jaar algemeen directeur", lacht de energieke Opdam. Wat is zijn geheim? "Ik probeer de dingen zo goed mogelijk te doen", BETAALBAARHEID De prijs is altijd een hot item geweest en zal het volgens Opdam ook altijd blijven. "Daarom onderstreep ik dit dilemma. We moeten met z'n allen op een andere manier naar betaalbaarheid kijken. En dan niet op productniveau, ik bedoel dat we allemaal moeten nadenken over nieuwe busi- nessmodellen. Door kennis te delen, door netwerken in te schakelen. Door de total cost of ownership (TCO) leidend te maken. Dan ga je andere keuzes maken, andere kwalitei- ten worden dan van belang. Een voorbeeld: we bouwen nu woningen die honderd jaar meegaan, maar moet dat wel? Hebben we over pakweg vijftig jaar niet hele andere wensen en eisen aan wonen? Het focussen op betaalbaarheid en TCO zal leiden tot product- en procesinnovatie, niet andersom. En we moeten het samen doen; opdrachtgevers, bouw en industrie. En wellicht ook samen met de overheid, want die kan de huidige belemmeringen op wetgevend gebied weghalen", klinkt het stellig. AANPASBAARHEID "Ik denk dat we al heel veel kunnen om de kwaliteit van de bestaande bouw op nieuwbouwniveau te brengen. Het gevolg van de beschikbare technische mogelijkheden is ook dat de focus meer op de bestaande bouw komt te liggen, ook bij ons bedrijf. Nu zorgt die sector voor een derde van onze omzet, over twee jaar moet dat 50 procent zijn", aldus de directeur van Plegt-Vos. Hij brengt wel een kanttekening aan over het begrip `kwaliteit': "Ik vind dat tegenwoordig vrijwel uitsluitend de energieke kwaliteit wordt bedoeld als het gaat over de kwaliteit van een gebouw of woning. Ik denk dat je het in een bredere context moet zien. Niet alleen de energierekening moet leidend zijn, maar bijvoorbeeld ook de potentie van een woning. Kijk eens naar de vrijstaande woningen uit de jaren zeventig. Prachtig van opzet, mooie plattegronden. Kortom, een mooi voorbeeld van kwaliteit. En die woningen zijn vrij gemakkelijk aan te passen aan het huidige comfortniveau. Want daar draait het om, de bewoner moet comfortabel kunnen wonen tegen een zo laag moge- lijke energierekening. Kwaliteit is dus en-en." SOCIALE OMGEVING/PARTICIPATIE Van oudsher is het de opdrachtgever die bepaalt en de bewoner betaalt, aldus Opdam. Dit moet volgens de direc- teur worden omgedraaid. "De bewoner moet veel meer invloed krijgen op het proces. Daardoor zal de kwaliteit alleen maar toenemen. En daar ligt ook een taak weggelegd voor bijvoorbeeld corporaties. Hoe kunnen zij bewoners het beste erbij betrekken? Gevolgen zijn onder andere een lagere mutatiegraad en meer sociale duurzaamheid. Wij als vertegenwoordigers van de bouwsector moeten ook meer gaan samenwerken. Wij moeten een antwoord bedenken op de vraag: hoe kunnen we er het beste voor zorgen dat een woning sneller, beter en goedkoper individueel kan worden aangepakt? Bij de bewoner moeten we het gevoel cre?ren `deze woning is van mij en hier hoor ik thuis'. Met andere woorden, we moeten de bewoner laten zien welke keuzes hij of zij heeft en wat daar de (financi?le) consequenties van zijn. Zo zorg je voor meer betrokkenheid en sociale duur- zaamheid in een buurt. Dit past wat mij betreft ook goed bij de visie van Plegt-Vos; de onderneming wil een gebouw of woning bouwen waar de gebruikers vandaag blij mee zijn en die in de toekomst gemakkelijk is aan te passen aan de dan geldende eisen. Dat noem ik duurzaamheid. En dat gaat wat mij betreft ook verder dan energetische duurzaamheid. Ik wil graag een discussie voeren over wat mensen onder duur- zaamheid verstaan. Ik ben in mijn mening bijvoorbeeld erg gevoed door Search. Dat bedrijf brengt de duurzaamheidge- dachte echt vanuit een overtuiging en kan die boodschap ook erg goed uitdragen. Het is aan dergelijke bedrijven te danken dat de energiediscussie die jaren geleden als idealis- tisch werd bestempeld, nu gemeengoed aan het worden is. Zelf krijg ik daar ook meer energie van, vooral als je derge- lijke issues gezamenlijk kunt aanpakken. Het inspireert mij enorm om met andere partijen bijvoorbeeld een leegstaand kantoor te transformeren naar studentenwoningen, zoals we onlangs in Amsterdam hebben gedaan. Zo'n samenwerking stimuleert je om transparanter te werken en te ontwikkelen, zowel op product- en procesniveau, maar ook als bedrijf zelf. Dat helpt ons verder", besluit hij. dilemma 1 dilemma 2 dilemma 3 klinkt het bescheiden. "Daarnaast zijn de drie T's van belang: Talent ? je moet wel een aantal gaven van Onze Lieve Heer hebben meegekre- gen ?, Transpiratie ? heel hard werken dus ?, en Timing ? je moet veel geluk hebben. Ik heb bijvoorbeeld het geluk gehad dat Plegt-Vos mij de kans heeft gegeven om op jonge leeftijd directeur te worden." Opdam kreeg het vrij snel behoorlijk voor zijn kiezen. "Ik werd in 2007 directeur en een jaartje later begon het feest: de crisis." Toch ziet hij niet alleen negatieve aspecten van de economische crisis. "Het lastigste vind ik dat alles nu wel erg op de prijs is gericht. Als bouwbedrijf kun je erg moeilijk je surplus, je toegevoegde waarde laten zien. Tegelijkertijd is het een goede tijd om eens kritisch naar je omgeving, het bedrijf en naar jezelf te kijken. Een aantal zaken is naar mijn mening versneld mogelijk gemaakt. Kijk maar naar het nauw samenwerken tussen opdrachtgever, bouwer, installateur en ook eindgebruiker. Dit heeft in ieder geval een betere kwaliteit van de producten tot gevolg", beweert hij.